De 17-jarige Elsie uit Rolde kijkt uit naar de decembermaand. “Ik vind dat echt een fijne tijd. Gezellig met familie en vrienden zijn. Samen koken, bakken, spelletjes doen en kerstfilms kijken. Dat hoort voor mij allemaal bij de feestdagen.”
CVI en de feestdagen
Elsie heeft CVI, een hersenverwerkingsstoornis waardoor ze soms dingen die vlak voor haar liggen niet goed ziet. “Soms ligt iets letterlijk voor mijn neus, maar zie ik het niet. Dat is soms lastig,” legt ze uit. “Ik kan kleine lettertjes niet goed lezen, ik zie ook geen diepte en door de hersenverwerking kan ik snel overprikkeld raken”. Maar, hier heeft Elsie tips en vaardigheden voor.
“Kerstfilms kijken vond ik vroeger moeilijk, omdat onze televisie kleiner was dan nu. Met onze grotere televisie en kan ik op de bank zitten en meegenieten. Engelse kerstfilms zijn mijn favoriet. Met Engelse ondertiteling gaat het goed, want ik versta de taal best goed.”
Daarnaast hoeft Elsie met Engelse ondertiteling minder om te schakelen van Engels naar Nederlandse taal en ondertiteling. Door het omschakelen naar Nederlandse ondertiteling gaat het soms te snel en met Engelse ondertiteling hoeven de hersenen de omschakeling naar een andere taal niet te maken. “Een bijkomend voordeel is dat ik heel goed ben in Engels, zegt Elsie glimlachend”.
Gezellig thuis
Elsie vindt tekenen erg leuk, speelt vaak spelletjes en ze bakt heel graag. “Ik bak het liefst appelcake, maar tiramisu vind ik ook heel leuk om te maken. “Met bakken merk ik soms wel dat ik iets niet terug kan vinden, daarom vraag ik soms om hulp. En, dan blijkt het ingrediënt gewoon onder mijn neus te liggen. Dit komt ook door mijn CVI, maar door hulp te vragen lost het probleem zich snel weer op en kan ik verder met bakken.”
Met kerst helpt Elsie haar ouders en tante in de keuken. “Vorig jaar hebben we samen een Indische rijsttafel gemaakt. Deze kerst ga ik mijn lievelingsdessert Tiramisu maken voor de familie. De familie bestaat uit 14 personen, dus het wordt een grote klus.”
- Wist je dat? Tiramisu betekent letterlijk: trek mij omhoog (tira mi su op z’n Italiaans), oftewel maak mij blij. Wil je ook in de feestmaanden blij worden van een heerlijk Italiaans dessert? Bekijk hier een lekker recept van 24Kitschen om, net als Elsie, tiramisu zelf te maken. Tiramisu: het originele recept! (Kerst 2024) | 24Kitchen
Spelletjes speelt Elsie vaak met haar broertje en ouders. “We spelen graag bordspellen en ik speel ook wel online games. Het spel Cluedo vind ik momenteel het leukst. Dan raad je wie de moord heeft gepleegd en waarmee.” Met het spelen van spelletjes ervaart ze soms wel last van haar verminderd zicht: “De kleine letters op de kaartjes laat ik dan even voorlezen door iemand anders. Zo kan ik toch meespelen.”
Rust en overzicht
De feestdagen zijn gezellig, maar ook druk. “Soms raak ik overprikkeld of mis ik overzicht. Dan helpt het om even naar buiten te gaan of tien minuten mijn ogen dicht te doen. Daarna voel ik me weer beter,” vertelt ze. “Een tip voor anderen met hetzelfde: gun jezelf die rust. Het duurt soms maar 10 minuten en daarna kan je weer verder genieten van de gezelligheid. Die rustmomenten tussendoor maken het juist makkelijker om van de feestdagen te genieten.”
Oud en nieuw
Met oud en nieuw viert Elsie feest met familie en vrienden. “We steken zelf alleen sterretjes af. We kijken wel samen naar het vuurwerk in de lucht.”
Feest op school
Op Elsies middelbare school is december een gezellige maand. “We maken muziek, zingen samen en luisteren om de beurt naar andere klassen,” zegt ze. “Op school hebben we een kerstkrans. In aanloop naar Kerst steken we elke week een kaars aan. De laatste week voor kerst schrijven we een wens op een briefje. Alle briefjes hangen we aan een slinger die door de school hangt. Dat ziet er altijd heel mooi uit.”
Dit soort dingen vindt Elsie erg leuk en kan ze ook heel goed meedoen op school. Als het gaat om de schoolvakken zijn er wat aanpassingen. Op school werkt Elsie vooral op haar laptop. “Lezen vind ik moeilijk, dus mijn boeken worden voorgelezen. Toetsen maak ik digitaal, dan kan ik ze laten voorlezen en zo beter begrijpen wat er staat. Soms krijg ik wat extra tijd, want het kost me meer energie. Dat helpt mij om rustiger te blijven.”
Als onderdeel van 4 havo doet ze een toekomstgerichte stage. Deze week loopt ze stage bij Visio in Haren. “Het is echt superleuk,” vertelt ze enthousiast. “Eigenlijk is dit de leukste stage die ik tot nu toe heb gehad. Deze stage is om te ontdekken wat ik later misschien wil gaan doen. En dat vind ik heel interessant.”