Op 4 januari is het Wereldbrailledag. Deze dag is in het leven geroepen om extra aandacht te vragen voor het belang van braille. Koninklijke Visio draagt hier graag aan bij, omdat wij van mening zijn dat braille een positieve impact kan hebben op het leven van slechtziende en blinde mensen.
1. Lezen is iets anders dan luisteren
Tekst die je alleen hoort, onthoud je minder makkelijk dan tekst die je leest. Ook kun je makkelijker afdwalen met je gedachten, terwijl de stem doorgaat. Als je op de tast leest, stop je zodra je wordt afgeleid.
2. Je woordbeeld behouden
Als je voornamelijk naar teksten luistert, verlies je na verloop van tijd je woordbeeld. Oftewel: je vergeet hoe woorden precies geschreven worden. Veel mensen gaan woorden dan fonetisch schrijven en spelfouten maken. Je communicatie met anderen kan hieronder gaan lijden op persoonlijk en maatschappelijk vlak.
3. Luisteren is niet altijd wenselijk of praktisch
Luisteren is niet altijd het beste alternatief voor lezen. Bijvoorbeeld:
- In een lawaaierige omgeving kan lezen fijner zijn
- Als je een presentatie houdt kan een spiekbriefje in braille handiger zijn dan een oordopje met spraak
- Je bent niet afhankelijk van een apparaat
- Je kunt praten en lezen tegelijk en sluit je niet af van je omgeving
- Je kunt je oren tijdens het lezen gebruiken voor andere zaken, bijvoorbeeld spelende kinderen in de gaten houd, of de deurbel als je iemand aan de deur verwacht
Er zijn ook praktische situaties waarin braille uitkomst biedt. Denk aan stations, liften of op medicijndoosjes. Wat ook uitkomst kan bieden: braille labels op de kruidenpotjes in de keuken. Door voorwerpen van labels met braille te voorzien, kun je ze zelfstandig herkennen. Op die manier hoef je niet telkens om hulp te vragen. Er zijn ook apparaten waarmee je gesproken labels kan maken en uitlezen. Maar zo’n apparaat moet je ook altijd weer zoeken. En op een vochtig pak dat net uit de vriezer komt, werkt de herkenning minder goed. Je vingers heb je altijd bij de hand.
4. Braille lezen geeft ontspanning en plezier
Braille lezen kun je overal: in de trein, in bed, in de wachtkamer. Veel mensen die braille lezen hebben de ervaring dat dat meer ontspanning geeft dan een luisterboek. Dit komt omdat je met braille niet vast zit aan een apparaat en een stem die het voorleest. Je kunt in je eigen tempo lezen en je fantasie meer zijn werk laten doen. Braille lezen kan slechtziende en blinde mensen weer een beetje het gevoel teruggeven van lezen met de ogen.
En: de braillelezer blijft betrokken bij wat er om hem heen gebeurt. De oren zijn tijdens het lezen immers niet in gebruik. Wat is er fijner dan in de zon een boek te zitten lezen en tegelijk de vogels te horen fluiten?
5. Visueel lezen kost vaak veel energie
Mensen die slechtziend zijn, kunnen uit gewoonte de neiging hebben om hun resterende gezichtsvermogen optimaal in te zetten. Omdat dit veel inspanning kost, ervaren ze hierbij vaak dat kijken - en dus ook lezen - leidt tot vermoeidheid, hoofdpijn en nekklachten. Het lezen via spraak heeft ook nadelen.
Braille maakt het mogelijk om op een ontspannen en plezierige manier alles te doen zonder overbelast te raken. Denk hierbij aan (voor)lezen, spullen herkennen, informatie opzoeken, aan spelletjes meedoen en presentaties houden.
Ervaringsverhaal braille leren
Ervaringsdeskundige Guido Kesler vertelt in onderstaande video wat zijn motivatie was om braille te leren en hoe hij het leerproces heeft ervaren. Overweeg jij om braille te leren en deze vaardigheid toe te voegen? Het is nooit te laat om te beginnen!
Meer informatie over braille