Cok van Rijt (84) ziet maar een half procent en kan dankzij VoiceOver en stembediening toch gebruik maken van de iPad. Door de Ziekte van Parkinson valt zijn stem echter weg. “Dat is erg lastig bij de besturing van de iPad. Maar laten we het zo zeggen: het is wel goed om zo wat extra te oefenen.”
In zijn kinderjaren kreeg Cok door een katapult iets in zijn rechteroog, die daardoor flink was beschadigd. Hij was daarna afhankelijk van zijn linkeroog en daarmee kon hij alles doen: werken, autorijden en dingen in elkaar knutselen. Door de ziekte van Parkinson kon hij niet langer autorijden, maar kon hij nog zelfstandig de straat op met zijn scootmobiel.
Leven met gevolgen van blindheid
Totdat hij problemen kreeg met zijn oog. Na zijn behandeling door de oogarts aan staar in 2013 voelde toch iets niet goed. “We zaten met zijn vieren te eten op een avond en toen ging plotseling het licht voor mij uit”, zegt Van Rijt. “Het netvlies bleek los te laten aan mijn goede linkeroog, waardoor ik nu praktisch blind ben. Met de gevolgen van Parkinson kan ik nog leven, maar met die blindheid niet. Daar ben ik soms best verdrietig om.”
Bij Visio krijgt Van Rijt onder andere begeleiding om emotioneel te verwerken dat hij haast niets meer ziet. In het najaar traint hij zijn motoriek en houding tijdens een Tai Chi-bijeenkomst. Ook leert hij de iPad te gebruiken met stembediening. Elke dag doet hij oefeningen met de app “Parkinson Trainingen”.
Gebruik andere zintuigen
Van Rijts rechteroog, waarin iets met de katapult is geschoten, is nu nog zijn beste oog. Tijdens het interview laat hij zien wat hij nog ziet en gooit iets op de vloer. Na drie keer grijpen, pakt hij het op. “Ik zie geen diepte meer en mis een deel van mijn gezichtsveld.” Als hij de tv aanzet, gaat hij op twintig centimeter van het scherm zitten. Hij kan dan net herkennen dat een vrouw in het scherm verschijnt. “Maar de ondertiteling kan ik niet meer lezen, daarvoor gebruik in een apparaat van Optelec die me alles voorleest.”
Ook probeert Van Rijt andere zintuigen te gebruiken om bepaalde dingen nog wel te kunnen blijven doen. Zo stuurt hij mails met zijn stem en luistert hij naar boeken. “Daarnaast is het belangrijk dat alles op een vaste plek staat”, zegt hij. “Mijn vrouw helpt daar veel bij en zorgt voor een vaste structuur thuis.”
Meer informatie