Ieder kind is gelijk. Ieder kind verdient gelijke kansen en mogelijkheden. Zeker in het onderwijs. Hoe zorg je dat een slechtziend kind die kansen krijgt? Een gesprek met een leerkracht en een ontwikkelingsbegeleider van Koninklijke Visio over hun samenwerking.
“Ik had helemaal geen ervaring met kinderen die slechtziend zijn”, vertelt Ineke Schrammeijer, die als juf groep 1/2A van ODS De Vuurvogel in Spijkenisse onder haar hoede heeft. Ze heeft dan ook best wat zorgen als in 2019 de dan 4-jarige Lisa bij haar in de klas komt. “In het begin dacht ik wel: Hoe ga ik dit meisje begeleiden? Kan ik haar wel het goede bieden?”
De antwoorden op die vragen hoeft Ineke niet alleen te zoeken. Ze krijgt al snel ondersteuning van Marjo Nouwen, ontwikkelingsbegeleider/revalidatietherapeut bij Visio. Een keer per week komt ze naar De Vuurvogel om met Lisa te werken, haar te observeren en haar juffen te voorzien van advies. Daarnaast begeleidt ze Lisa elke woensdag tijdens de kleuterrevalidatiegroep van Visio.
Praktische tips
“We ondersteunen het kind en geven de leerkrachten praktische tips om het meedraaien in de klas makkelijker te maken”, licht Marjo haar rol toe. “Bij een kleuter lopen alle ontwikkelingsgebieden nog door elkaar. Het gaat niet alleen om aan een tafeltje een werkje doen, maar ook om bijvoorbeeld de beurt nemen en samenspel. Daar helpen we bij.”
“Lisa was in het begin heel koppig. Wilde niets weten van de andere kinderen”, haalt Ineke een voorbeeld aan. Ze bespreekt het met Marjo. “De eerste vraag is dan of het komt door het karakter of dat het een reactie op haar slechtziendheid is. Ik heb vergelijkingsmateriaal. Ik ken tientallen slechtziende kinderen en de leerkrachten vaak maar één”, legt Marjo uit.
Samenwerken
“Het fijnste is om te sparren”, analyseert Marjo de ideale samenwerking. “Leerkrachten maken een kind mee in een klas met 25 kinderen. Hoe gaat dat als ik er niet ben? Ik maak haar mee in ons revalidatiegroepje. Hoe is ze met andere kinderen die ook slechtziend zijn? Hoe kunnen wij haar in de verschillende situaties waarin ze zich moet redden, het beste ondersteunen?” “In dit geval was het gedrag het gevolg van letterlijk geen overzicht hebben. Dus hebben we gekeken hoe we dat konden verbeteren”, vervolgt Marjo. “We zijn de dingen die er om Lisa heen gebeurden meer gaan benoemen. De geluiden in de omgeving duiden. Daardoor ging ze zich veiliger voelen.”
Budget voor hulpmiddelen
De gemotiveerde Ineke neemt samen met haar collega zo veel mogelijk informatie en hulp tot zich. “We zijn bijvoorbeeld naar een vestiging van Visio geweest. Daar kregen we een simulatiebril op, zodat wij konden meemaken hoe Lisa de dingen ervaart. Dat was verschrikkelijk. Dan besef je hoe vermoeiend het slechte zien voor haar is.” Ineke bezoekt ook de plek waar Marjo elke week de kleuterrevalidatiegroep leidt. Ze leren hoe daar gewerkt wordt en welke materialen er worden gebruikt. “Samen stelden we een lijst op met materialen die handig zouden zijn om bij ons in de klas te gebruiken. Van Visio Onderwijs krijgen we een ondersteuningsbudget om onder andere daaraan te besteden. Dat doen we in overleg met Marjo en de ambulant onderwijskundig begeleider.”
Zo heeft Lisa nu een eigen iPad, die het voor haar en haar juf weer wat makkelijker maken. “We maken foto’s van de boeken die we voorlezen. Als we het boek er dan bij pakken, dan krijgt zij de iPad. Dan kan ze zelf de plaatjes vergroten en goed meekijken.”
Doelen stellen
“We leerden ook dat structuur belangrijk is: een vaste plek in de groep, vaste plekken in de rij”, gaat Ineke verder. “Het meest geholpen was ik uiteindelijk met het opstellen van doelen. Visio is gewoon heel goed op de hoogte van de doelen die de kinderen moeten halen als ze slecht zien en daar zijn wij heel fijn mee geholpen.”
“Een kijkstrategie toepassen, oefenen met detailwaarneming, op basis van details afbeeldingen of materialen sorteren”, somt Marjo een aantal voorbeelden van doelen op. “Wij kijken naar de schoolse doelen en kijken hoe de kinderen dat met visuele aanpassingen of compenserende strategieën kunnen bereiken.”
Naar groep 3
Het resultaat voor Lisa mag er zijn. Ze is dankzij de begeleiding op school, thuis en door Visio op weg naar groep 3. Gewoon op De Vuurvogel, tussen haar klasgenootjes. Ineke sluit trots af: “Haar zelfvertrouwen is enorm gegroeid. Als je ziet hoe ze met de andere kinderen speelt. Hoe ze rent. Hoe ze meedoet met de gymles. Hoe ze gewoon in de klimrekken klimt. Dat is zo mooi om te zien. Ze ontwikkelt zich heel normaal, met wat hulp.”
Contact opnemen
