“Sommige dingen met kijken vind ik moeilijk. Die oefende ik met Ida, van Visio. We deden een rebus, of doolhofjes en spelletjes op de iPad. Ik vond alles leuk!” Tijs Hesen (10) kan zelf het beste vertellen wat de kijktraining, die hij vorig jaar kreeg, inhield. “Ik heb slim leren kijken”, zegt hij. En dat maakt een hoop dingen, vooral op school, een stuk gemakkelijker voor hem.
door Carry Dirkx, uit
De Stem van Grave, mei 2017
Tijs zit in groep 6 van basisschool De Kameleon in Grubbenvorst, bij juffrouw Petra. Hij is een vrolijke babbelaar, eigenwijs en dol op grappen uithalen. Zo heeft hij laatst, tijdens de zwemles, stiekem een nepdrol in het water gegooid. De zwemleraar moest lachen toen hij de drol met een visnetje uit het water hengelde. En ook Tijs proest het opnieuw uit, als hij het voorval vertelt. Soms zijn Tijs’ eigenwijsheid en enthousiasme echter een valkuil voor hem. ‘Makkie’, zegt hij dan, en dan wil hij zó graag iets snel doen, dat hij vergeet eerst rustig te kijken en na te denken.
Olifant
Pas vorig jaar bleek, na onderzoek bij Visio, dat Tijs problemen heeft met kijken. Of eigenlijk: met het verwerken van visuele informatie. Het is een gevolg van hersenbeschadiging die hij opliep toen hij te vroeg geboren werd. Er bleken een paar dingen moeilijk voor Tijs, wat betreft het ‘kijken’. “Als ik op een plaatje een slurf van een olifant achter een boom zie, dan zie ik de hele olifant. Voor Tijs is dat moeilijk”, legt Ida van Boekel uit. Zij is ontwikkelingsbegeleider van Visio en gaf Tijs kijktraining. “Tijs verdwaalde ook gemakkelijk in een tekst, of bij een zoekopdracht met plaatjes. Hij raakte bijvoorbeeld de regel kwijt, of het overzicht. Dat werd versterkt omdat hij niet systematisch keek. Als hij iets moest opzoeken, bijvoorbeeld in een tekst, ging hij lukraak zoeken, het liefst ergens in het midden.”
Nog iets moeilijks voor Tijs: de aandacht verdelen tussen verschillende punten, zoals moeten wisselen tussen kijken naar het schoolbord en zijn eigen schoolboek. En dat gebeurt natuurlijk vaak in de klas. Ook ruimtelijk inzicht is lastig voor Tijs. Kortom: veel ‘kijk’-dingen kostten Tijs extra tijd en energie. Er werd besloten dat Tijs kijktraining zou krijgen, want daarmee leer je juist efficiënter kijken. Zelf vond Tijs dat in eerste instantie trouwens helemaal niet nodig. ‘Ik zie alles!’, vond hij, opnieuw lekker eigenwijs.
Slordig kijken
Ida van Boekel ging Tijs kijktraining geven, om verbetering te brengen in de hiervoor genoemde lastige zaken. Eens in de veertien dagen kwam ze op woensdagmiddag naar zijn basisschool om een klein uur met Tijs te werken. Ze deden vooral werkbladen en spelletjes, ook op de iPad, om verschillende kijk-vaardigheden te vergroten. “Ik geef vaker kijktraining”, zegt ze, “en heel vaak oefen ik met kinderen op een betere kijkstrategie, ofwel het afleren van ‘slordig kijken’. Dat is vaak het grootste probleem, ook bij Tijs.” Ze leerde hem bijvoorbeeld om, als hij iets moet opzoeken in een tekst, linksboven te beginnen en vervolgens van links naar rechts verder te werken. Dat kost namelijk de minste tijd en energie én de kans dat je dingen overslaat is stukken kleiner. “Tijs keek in eerste instantie liever lukraak. En dacht dat dat slimmer en sneller was”, lacht Ida. “Tot ik hem een voorbeeld van een mijnenveld voorlegde. ‘Waar begin je dan, als je dat moet opruimen?’, vroeg ik. Toen viel het kwartje.”
Ze gaf hem ook de tip een afdekvel te gebruiken bij lezen, wat hij regel voor regel kan verschuiven. Dat houdt het overzichtelijk. Ook simpelweg een vinger houden bij de zin die je aan het lezen bent, helpt. Daarnaast oefende ze met Tijs onder andere op ruimtelijke oriëntatie.
Rebussen
Alles in de kijktraining gebeurde spelenderwijs. “Ik vond alles leuk”, zegt Tijs enthousiast. Vooral de rebussen, die steeds beter gingen en natuurlijk: spelletjes op de iPad. ”Ik heb slimmer leren kijken”, zegt hij. Het is precies het doel van de kijktraining. “Door even flink te oefenen op specifieke vaardigheden; veel tips en spelletjes aan te bieden, die hij thuis ook kan oefenen, geef je een boost daaraan. Daarna moet hij dingen zelf gaan toepassen in de praktijk, zodat hij minder tijd en energie verspilt in de klas. Uiteindelijk wil je natuurlijk dat dingen voor Tijs gemakkelijker worden.”
Inmiddels vindt Tijs dat het toch wel helpt, dat ‘slimmer kijken’. Hij is sneller gaan werken op school. “Een beetje”, zegt hij. “Niet zo bescheiden, Tijs!”, roept juffrouw Petra. “Je kan véél sneller zoeken en weet beter waar je moet kijken, ook op de computer.” En hoewel hij enerzijds sneller werkt, werkt hij ook rustiger. ‘Eerst denken, dan doen’, dat heeft hij van Ida geleerd. Zijn resultaten zijn zichtbaar vooruit gegaan.
Juffrouw Petra is trots op Tijs en blij met de vele praktische tips die ze kreeg van Visio. “Daarmee is Tijs geholpen - en ik dus ook.” Ze somt er zomaar een paar op. “Het digitale schoolbord deel ik nu via een computerprogramma met de laptop van Tijs, zodat hij via zijn laptop het bord kan volgen. Zijn bureaublad is schuin gezet, wat voor hem gemakkelijker werkt. Als ik Tijs aanspreek, weet ik nu dat ik voor hem moet gaan staan, in zijn zichtveld.” De kijktraining is voor nu afgelopen, want Tijs krijgt nu computertraining. Dat was even belangrijker voor zijn schoolwerk. “Ik leer allemaal trucjes met de computer!”, zegt hij, nog altijd onvermoeibaar enthousiast. Nog even zijn haar in de gel en dan op de foto. Natuurlijk met zijn enthousiaste, grote lach.
De methodiek Kijktraining kon ontwikkeld worden dankzij uw donatie.
Foto: Henk Hoedemaekers, ksbs.nl